समीक्षणात्मक समाजवादी विचारसरणीद्वारे शिकण्यास प्रोत्साहन देण्यासाठी विद्यार्थ्याच्या चेतनेबद्दल समजून घेणे

समीक्षणात्मक शिक्षणशास्त्र या आधारावर अवलंबून असते की जेव्हा विद्यार्थ्यांना त्यांच्या प्रश्नांची उत्तरे स्वतःच शोधण्याची परवानगी दिली जाते तेव्हा त्यांच्यातील समीक्षणात्मक चेतना जागृत होते.

ब्राझिलियन तत्वज्ञानी आणि शिक्षणतज्ञ, पाउलो फ्रेरे यांनी स्थापित केलेले, समीक्षणात्मक शिक्षणशास्त्र हे शिक्षणाचे एक तत्वज्ञान आहे जे गंभीर चेतनेच्या प्रबोधनाद्वारे दडपशाहीतून मुक्तीचे समर्थन करते. सामाजिक न्याय आणि लोकशाहीचे मुद्दे शिकवण्याच्या आणि शिकण्याच्या कृतींशी संबंधित आहेत, असा त्याचा आग्रह आहे. समीक्षणात्मक शिक्षणशास्त्र वर्णद्वेष, लिंगवाद आणि इतर दडपशाहीचा सामना करण्यासाठी शिकवण्याचे माध्यम विकसित करण्याचा प्रयत्न करते. हे परंपरा, संस्कृती, सामाजिक नियम आणि निश्चित मानसिकतेमध्ये अंतर्भूत असलेल्या समस्यांमुळे उद्भवणारी कारणे आणि परिणाम ओळखण्यास मदत करते. ते आपल्या तीन कॉन्सेप्टमधून त्या दडपशाहीवर मात करण्यासाठी पुढे समर्थन करते:

  1. प्रॅक्सिस ही प्रक्रिया आहे ज्याद्वारे सिद्धांत, धडा किंवा कौशल्य लागू केले जाते, मूर्त रूप दिले जाते किंवा साकार केले जाते. “प्रॅक्सिस” चा अर्थ गुंतवणे, लागू करणे, प्रश्नसंच सोडवणे, प्रत्यक्षात आणणे किंवा कल्पनांची प्रॅक्टिस करणे या कृतीचा देखील संदर्भ असू शकतो.
  2. छुपा अभ्यासक्रम हा धड्यांचा एक संच आहे “जे शिकले जातात परंतु उघडपणे अभिप्रेत नाहीत” शाळेत शिकवले जावेत, जसे की वर्ग आणि सामाजिक वातावरण या दोन्हीमध्ये सांगितलेले नियम, मूल्ये आणि विश्वास.
  3. चेतनेची वृद्धी हा सक्रियतेचा एक प्रकार आहे, जो 1960 च्या उत्तरार्धात युनायटेड स्टेट्सच्या स्त्रीवाद्यांनी लोकप्रिय केला. हे सहसा लोकांच्या गटाचे स्वरूप धारण करते जे काही कारण किंवा स्थितीवर व्यापक गटाचे लक्ष केंद्रित करण्याचा प्रयत्न करतात.

समीक्षणात्मक शिक्षणशास्त्र प्रत्येक विद्यार्थ्याला अनन्य मानते आणि ते लर्न करणे, पुन्हा लर्न करणे, प्रतिबिंब आणि मूल्यमापन यांना महत्त्वाच्या प्रक्रिया म्हणून बोलावते आणि पुढे अधोरेखित करते की जेव्हा लर्निंग त्यांच्या आवडी आणि जागतिक अनुभवांवर आधारित असते आणि जेव्हा त्यांना लर्न करण्याची परवानगी असते तेव्हा विद्यार्थी सर्वोत्तम शिकतात. त्यांच्या प्रश्नांची उत्तरे स्वतःच देतात.

हे शिक्षण शास्त्राचे मॉडेल शिक्षणाच्या साठवणुकीच्या मॉडेलला अशाप्रकारे परिभाषित करते की जेथे शिक्षण “हे विध्यार्थ्याकडे भरणा करण्याची क्रिया आहे जेथे शिक्षण भरणा करणारे आहेत”. शिक्षणाचे साठवणूक मॉडेल क्रम राखते आणि ते नोकरशाही पद्धतीने स्वच्छ आणि साफ आहे. परंतु ते प्रत्येक विद्यार्थ्याला अद्वितीय असल्याचे मानत नाही ज्यांच्या स्वतःच्या अशा काही गरजा, आवश्यकता आणि शिकण्याचे उद्दिष्ट आहेत; परिणामी, शाळा आणि शैक्षणिक संस्था, साठवणूक मॉडेलमध्ये, असे कारखाने बनतात जे शिकणार्यांना कोणत्याही वैयक्तिकरणांशिवाय तयार करतात.

समीक्षणात्मक शिक्षणशास्त्र लर्न करणाऱ्याला टेक्स्टकडून कल्पनांकडे जाण्यास आणि वस्तुनिष्ठपणे समस्या सोडवण्यास मदत करते.

Embibe प्रोडक्ट/वैशिष्ट्ये: सर्च करा, आपली स्वतःची टेस्ट तयार करा, 24×7 तज्ञांची मदत

अभ्यासाच्या धर्तीवर, छुपा अभ्यासक्रम आणि समीक्षणात्मक शिक्षणशास्त्राच्या चेतनेत वृद्धी करणे, Embibe चा शिकवण्याचा दृष्टीकोन एक नवीन दृष्टीकोन प्रदान करतो. विद्यार्थी 2D, 3D साहित्य आणि इंटरॅक्टिव्ह प्रश्नसंचासह इमर्सिव्ह शिकण्याच्या अनुभवामध्ये सक्रियपणे सहभागी होतात. विद्यार्थ्यांना ‘लर्न’, ‘प्रॅक्टिस’, ‘टेस्ट’ आणि ‘टेस्ट विश्लेषण’ या कॉन्सेप्टमधून मार्गदर्शन केले जाते.

Embibe ‘सर्च’ वैशिष्ट्य विद्यार्थ्यांना त्यांच्या इच्छित व्हिडिओवर त्वरित नेव्हिगेट करण्यास, प्रश्नांची प्रॅक्टिस करण्यास किंवा अगदी इच्छित धड्यावर किंवा टॉपिकवर नेव्हिगेट करण्यास मदत करते.

Embibe कडे अनेक प्रकारचे टेस्ट पर्याय आहेत ज्यात धड्यावरील टेस्ट, पार्ट टेस्ट, संपूर्ण टेस्ट, मागील वर्षांची टेस्ट आणि कस्टम टेस्ट समाविष्ट आहे. यापैकी प्रत्येक टेस्ट पर्याय परीक्षेच्या चक्रातील तयारीच्या वेगवेगळ्या टप्प्यांचा विचार करून तयार करण्यात आला आहे. ‘स्वतःची टेस्ट स्वतः तयार करा’ हे Embibe चे अद्वितिय वैशिष्ट्य आहे जे टेस्ट कस्टम करण्याचे स्वातंत्र्य देते. निवड-आधारित किंवा ध्येय-आधारित टेस्ट तयार करण्यासाठी हे एखाद्याला विषय, धडा, काठिण्य पातळी, कालावधी आणि गुण देण्याची पद्धत निवडण्याची परवानगी देते. कस्टम टेस्ट ही प्रत्येक विद्यार्थ्याला अद्वितीय मानतात आणि अशा त्यांच्या अभ्यासासंबंधी वैयक्तिक गरजा पूर्ण करण्यात मदत करतात.